ارز دیجیتال دش (Dash) یکی از رمزارزهایی است که توانسته نظر مساعد کاربران بسیاری را به خود جلب کند. این ارز دیجیتال به خاطر سطح بالای محرمانگی، سرعت بالای تراکنش‌ و همچنین پایین بودن کارمزد، از جمله رمزارزهای محبوب به شمار می‌رود.

تاریخچه ارز دیجیتال دش

ایوان دانفیلد (Evan Duffield) بنیانگذار ارز دیجیتال دش است. او نیز همانند بسیاری دیگر از پیشتازان بازار رمزارزها، در ابتدا به بیت کوین علاقمند شد و به بررسی آن پرداخت. دانفیلد در سال ۲۰۱۰ با بیت کوین آشنا شد و تحت تاثیر فناوری آن قرار گرفت. با این وجود پس از استفاده از بیت کوین متوجه چندین ایراد اساسی در آن شد.

نخستین مشکل بیت کوین، پایین بودن سرعت آن بود. دانفیلد متوجه شد که فرآیند تایید تراکنش‌ها بسیار زمان‌بر است. این طولانی بودن زمان تایید تراکنش در نهایت به سرخوردگی کاربران منجر می‌شد. دومین مشکل این بود که دانفیلد فکر می‌کرد زیرساخت بیت کوین نیاز به میزان بیشتری از محرمانگی دارد. تردیدی نیست که محرمانگی یکی از اساسی‌ترین جذابیت‌های ارزهای دیجیتال است. او همچنین به این نتیجه رسید که محرمانگی ااما با گمنامی و فاش نشدن هویت کاربران یکی نیست.

عرضه ارز دیجیتال دش

ارز دیجیتال دش پس از ماه‌ها بررسی و کار سنگین بالاخره در سال ۲۰۱۴ عرضه شد. دش از کدهای بیت کوین استفاده می‌کرد. با این وجود بر خلاف بیت کوین، دارای قابلیت‌هایی متمایز بود که سبب می‌شد حریم خصوصی کاربران را بیشتر حفظ کند. طی دو روز پس از عرضه دش، ۱/۹ میلیون سکه استخراج شد که حدود ۱۰ درصد از حداکثر میزان قابل استخراج این رمزارز است. این آمار با پیش‌بینی‌ها جور در نمی‌آمد و احتمالا مشکلی در این میان وجود داشت.

این خطا در کدها کشف شد. اما تکلیف سکه‌های استخراج شده چه می‌شد؟ دش به کاربران در نهایت اجازه داد سکه‌هایی که در آن مدت زمان اندک استخراج کرده بودند را نزد خود نگه دارند. اما برطرف شدن خطا سبب می‌شد دیگر آن مشکل روی ندهد. در زمان نگارش این مطلب، ۸/۳ میلیون سکه دش استخراج شده است. انتظار می‌رود تعداد این سکه‌ها تا سال ۲۳۰۰ به ۱۸ میلیون برسد.

تغییر نام ارز دیجیتال دش

این رمزارز در ابتدا دارک‌کوین (Darkcoin) نامیده می‌شد. با این وجود، این نام بیشتر تداعی‌کننده فعالیت‌های غیرقانونی بود. به همین دلیل، نام آن در نهایت به دش تغییر یافت. دانفیلد در این باره می‌گوید: مشخص شد که نام دارک‌کوین برایمان نوعی ضد تبلیغ است. به همین دلیل برای اینکه بتوانیم به رسالت بزرگ‌ترمان جامه عمل بپوشانیم، تصمیم گرفتیم نامش را تغییر دهیم.»

به این ترتیب بود که نام دارک‌کوین به دش تغییر کرد. عبارت دش» در واقع شکل کوتا‌ه‌شده عبارت پول نقد دیجیتال» (digital cash) است. این نام بازتاب‌دهنده چشم‌اندازی است که دانفیلد برای این پروژه در سر داشت.

تاکید ارز دیجیتال دش بر محرمانگی

دانفیلد می‌خواست یک ارز دیجیتال با میزان بالایی از محرمانگی ایجاد کند. او می‌دید که گمنامی تراکنش‌ها به معنای محرمانگی آن نیست. برای نمونه، همه تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین بر روی بلاک چین عمومی آن نمایش داده می‌شود. با وجود اینکه این تراکنش‌ها به هیچ هویت مشخصی مرتبط نیست، با داشتن برخی اطلاعات می‌توان منبع دریافت بیت کوین را شناسایی کرد. (گفتنی است چندی پیش، یکی از مقامات ارشد امنیتی آمریکا در مصاحبه‌ای با شبکه خبری بلومبرگ اعلام کرد که رهگیری تراکنش‌های بیت کوین به سادگی امکان‌پذیر است.)

به همین دلیل، ارز دیجیتال دش با سطح بالاتری از محرمانگی طراحی شد. برای نمونه، قابلیت  پرایویت‌سند» (PrivateSend) یا همان ارسال خصوصی» به کاربران امکان می‌دهد با استفاده از فناوری ترکیب سکه‌ها، مبلغ مورد نظر را به صورت کاملا محرمانه به کاربردی دیگر ارسال کند. در این فناوری، دارایی فرستنده با دارایی کاربرانی دیگر ترکیب می‌شود. به این ترتیب امکان شناسایی منبع ارسال ارز دیجیتال مورد نظر تقریبا از بین می‌رود.

در وب‌سایت رسمی ارز دیجیتال دش می‌خوانیم: از نظر دش، محرمانگی مالی یک حق مسلم برای کاربران است. به همین دلیل، دش گزینه‌ای را برای کاربران در نظر گرفته که به آنها امکان انجام تراکنش با سطح بالایی از محرمانگی را می‌دهد. به این ترتیب هیچ کسی نمی‌تواند هویت کاربر را با استفاده از یک نشانی و یا تراکنش شناسایی کند. کاربران با استفاده از دش می‌توانند همه تراکنش‌های خود را محرمانه نگه دارند.»

البته این قابلیت یک محدودیت دارد و آن هم اینکه مبلغ مورد نظر باید کمتر از ۱۰۰۰ دش باشد.

مسترنود

کاربران علاوه بر پاداش مبتنی بر گواه اثبات کار (PoW) برای استخراج دش، برای راه‌اندازی و حفظ سرورهای خاصی که ابرگره یا مسترنود (Masternode) نامیده می‌شوند نیز پاداش دریافت خواهند کرد. مسترنود در واقع زیرساخت‌های لازم برای عملکرد شبکه دش را فراهم می‌سازد. شبکه بیت کوین و برخی ارزهای دیجیتال دیگر، ساختاری تک لایه دارند. به این ترتیب که کاربران تراکنش‌های خود را به شبکه اعلام می‌کنند و وقتی ماینرها یک بلوک جدید را یافتند، همه این تراکنش‌ها را در بلاک چین درج می‌کنند.

اضافه شدن تراکنش به بلاک چین به معنای تایید» است. اما برای تسویه» کامل یک تراکنش، باید حداقل ۶ تایید وجود داشته باشد. با در نظر داشتن اینکه زمان متوسط برای ایجاد هر بلوک ۱۰ دقیقه است، نهایی شدن یک تراکنش یک ساعت طول خواهد کشید.

دش برای حل این مساله (سرعت پایین شبکه برای نهایی سازی تایید تراکنش‌ها) ساختاری دو لایه را پیاده کرده است. لایه اول مشابه شبکه بیت کوین است که در آن، ماینرها حضور دارند. اما لایه دوم دربردارنده مجموعه‌ای از سرورهای خاص است که در اصطلاح مسترنود یا ابرگره نامیده می‌شوند. مسترنودها امکان انجام تراکنش‌های آنی (موسوم به InstantX)، تراکنش‌های محرمانه (Darksend) و نیز تامین مالی و مدیریت غیرمتمرکز را فراهم می‌سازند.

هر کاربری می‌تواند یک مسترنود راه‌اندازی کند. اما برای این کار ابتدا ثابت کند که حداقل هزار دش در اختیار دارد. هدف از این کار جلوگیری از حمله سیبل (Sybil attack) به شبکه است. البته کاربر می‌تواند این ۱۰۰۰ دش را هر زمان که بخواهد خرج کند. اما به محض این کار، مسترنود ایجاد شده به صورت خودکار خاموش می‌شود. مسترنودها معمولا بر بستر شبکه‌های مجازی خصوصی (VPS) شرکت‌هایی نظیر آمازون وب سرویسز (Amazon Web Services) و یا مایکروسافت آژور (Microsoft Azure) میزبانی می‌شود.

یکی از اصلی‌ترین انگیزه‌ها برای راه‌اندازی مستر نود، دریافت بخشی از پاداش ماینرها برای استخراج بلوک‌های جدید است. در واقع، ۴۵ درصد از پاداش هر بلوک به ماینرها، ۴۵ درصد به مسترنودها و ۱۰ درصد از طریق یک سامانه غیرمتمرکز مالی به پروژه‌های مرتبط با دش می‌رسد.

الگوریتم اکس۱۱ در ارز دیجیتال دش

ارز دیجیتال دش از یک نوع الگوریتم خاص رمزنگاری با نام اکس۱۱ (X11) بهره می‌برد. این الگوریتم توسط ایوان دانفیلد (Evan Duffield) طراحی شده است. این الگوریتم شامل مجموعه‌ای از ۱۱ الگوریتم دیگر برای گواه اثبات کار است. اکس۱۱ به گونه‌ای طراحی شده که موجب افزایش تمرکززدایی می‌شود. در واقع، از آنجا که طراحی دستگاه‌های اسیک (ASIC) برای استخراج ارز دیجیتال دش دشوار است، امکان ایجاد تمرکز در شبکه استخراج آن نیز تا حد زیادی کاهش می‌یابد. البته تاکنون چند نمونه اسیک برای استخراج دش به بازار آمده است.

یکی از معایب شبکه بیت کوین این است که تمرکز زیادی در شبکه استخراج آن وجود دارد. دستگاه‌های اسیک می‌توانند بخش قابل توجهی از توان پردازشی شبکه را در دست بگیرند. این تمرکز به هیچ وجه با رویکرد ارز دیجیتال برای داشتن شبکه‌ای توزیع شده در تناقض است. به همین دلیل، الگوریتم ارز دیجیتال دش به گونه‌ای طراحی شده که تا حد زیادی جلوی این مساله را می‌گیرد. یکی دیگر از مزایای الگوریتم اکس۱۱ این است که استخراج دش با کارت گرافیک نیازمند ۳۰ درصد توان برق مصرفی کمتر و نیز ۳۰ تا ۵۰ درصد گرمای کمتر نسبت به الگوریتم اسکریپت (Scrypt) در لایت کوین است.